Dünya da en çok görülen baş ağrılarından biri olan migren genellikle ataklar şeklinde olup şiddetli ağrıya dönüşen nörolojik bir hastalıktır. Genel olarak yarım baş ağrısı olarak bilinen migrenin belirgin özelliği tek taraflı periyodik oluşudur. Atak süresi 4-72 saat arası sürmektedir.
Dünya Sağlık Örgütünün verilerine göre migren en fazla iş kaybının neden olduğu hastalıklar arasındadır. Günlük yaşamı olumsuz etkiler ve aktivitelerin kısıtlanmasına neden olur.
MİGREN BELİRTİLERİ
Şiddetli baş ağrıları, ruh halinde değişiklik (depresif, sinirli hal), bağırsak hareketliliğinde değişiklikler, uyku hali, yemeklere veya kokuya karşı aşırı hassasiyetlik, dikkat dağınıklığı gibi belirtiler olup en temel belirtisi şiddetli baş ağrısıdır. Her baş ağrısının migren olmadığı bilinmeli ve ağrı durumlarında uzman doktorlara danışılmalıdır.
MİGRENİ TETİKLEYEN FAKTÖRLER
· Genetik faktörler
· Beslenme,
· Gün içinde aç kalma süresinin artması,
· Yetersiz sıvı alımı,
· Stres,
· Uyku düzensizliği,
· Hormonal değişiklikler
· İklim, yaşam koşulları değişikliği,
· Sigara ve alkol kullanımı,
MİGREN ATAKLARINI ETKİLEYEBİLECEK BESİNLER
· Peynir (tütsülü, çok yağlı, küflü…)
· Sakatatlar(böbrek, işkembe, karaciğer…),
· Turunçgiller (portakal, mandalina, greyfurt..)
· Çikolata ve çikolata içeren besinler,
· Kafein (çay, yeşil çay, kahve),
· Konserve ve salamura besinler,
· Çin tuzu(MSG) içerikli besinler (hazır çorba, et /tavuk suyu tabetleri…),
· Deniz ürünleri (midye, karides…)
· Çok yağlı ve baharatlı yiyecekler,
· Sucuk, salam, sosis gibi şarküteri besinler,
· Mayalanmış gıdalar (süt ürünleri, şarap, bira…)
· Tütsülenmiş besinler gibi birçok besin migren ataklarına neden olabilir. Her birey için farklılık gösteren besinler bir veya birden fazla besine hassasiyet gösterebilir.
Migren Ataklarını Önlemek İçin Neler Yapılmalı?
· Atakların sıklığını azaltmak için kişiler beslenme günlüğü tutmalı ve migreni tetikleyen besin ve besinleri belirlemelidir.
· Şüphelenilen besinler yavan ve tek başına olarak tüketilmeli ve ayırt edilmelidir.
· Magnezyum alımı çok önemli olup beslenmede yeterli olarak almalıdır.
· B grubu vitaminlerince zengin besinler tüketilmelidir.
· Yağlı ve paketli yiyeceklerden uzak durmalı ve mümkün oldukça dışarıda yemek yenilmemelidir.
· Uyku saati düzenlenmeli ve geç saatlere kadar uykusuz kalınmamalıdır.
· Günlük nefes ve rahatlama egzersizleri yapılmalı ve günlük ortalama 30 dakika orta tempolu yürüyüş yapılmalıdır.
· Yemekler yavaş ve iyi çiğneyerek yutulmalıdır.
· Omega-3 içeren sağlıklı yağlar ve besinler beslenmeye eklenmelidir.
· Şeker ve şeker içeren besinlerden kaçınılmalıdır.
· Ağrının başladığı hissedildiğinde papatya, melisa, ıhlamur v.b. bitki çayları ağrının azaltılmasında etkili olacağından tüketilmelidir.
· Yapılan çalışmalarda ısırgan otu, öksürük otu ve kasımpatı bitkilerinin migren atakları üzerinde olumlu etkilerine rastlanılmıştır.
· Armut, elma, kivi, kereviz gibi besinlerin migren ataklarını azaltıcı etkisi bilindiğinden günlük beslenme de tercih edilmelidir.
· Günlük su tüketimi artırılmalıdır. (ortalama 2-2.5 litre)
· Öğün düzeni belirlenmeli ve ara öğünler atlanılmamalıdır.
· Stres ve olumsuz ruh halinden kaçınılmalıdır.
· Yüksek sesli ve gürültülü ortamlardan uzak durmaya özen gösterilmelidir.
· Karanlık ve sessiz bir ortamda istirahat edilmelidir.
· İdeal kilo korunmalı ve bu konuda uzmana danışılmalıdır.
· Alkol ve sigara tüketimi sınırlandırılmalıdır.
· Günlük kafein miktarı azaltılmalıdır.
Migren atakları için kontrollü olarak kişilerin beslenmesine dikkat etmeli ve hastalığın aşılmaz ve çözümsüz olduğu düşünülmemelidir. Beslenmenin yaşamın her döneminde hastalıkların tedavisinde ve önlenmesinde önemli bir tedavi basamağı olduğu unutulmamalıdır.