DEMİR EKSİKLİĞİ VE BESLENME
Demir minerali eksikliği ülkemizde ve dünya da özellikle kadınlar, gebeler ve çocuklar olmak üzere her bireyde görülmektedir. Demirin vücut çalışmasındaki en önemli görevi kan hücrelerinin yapımında görevlidir. Halk arasında tanımlanan kansızlığın temelinde besinlerle vücuda alınan demir mineralinin eksikliği yatmaktadır.
DEMİR EKSİKLİĞİNİN GENEL OLARAK NEDENLERİ
· Demir kaynağı olan besinlerin tüketiminin az olması,
· Demir ihtiyacının arttığı durumlarda karşılanamaması,
· Emilim bozukluğu,
· Kan kaybının yaşanması,
· Kadınlarda menstürasyon dönemleri.
DEMİR EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ
· Yorgunluk, halsizlik
· Baş ağrısı
· Bulanık görme, uykusuzluk, titreme, iştahsızlık
· Kaşık tırnak
· Pika
· Bacaklarda belirgin ödem
· Sürekli üşüme
· Konsantrasyon bozukluğu
· Hızlı kalp atışı
· İştah azalması
· Çabuk sinirlenme
· Kilo vermede zorluk
Demir mineralinden zengin besinler
Demir minerali birçok besinde doğal formda bulunur.
· Kırmızı et, hindi, yumurta,
· Sakatatlar,
· Kuru baklagiller,
· Kuru meyveler,
· Yeşil yapraklı sebzeler,
· Tahin,
· Yağlı tohumlular,
· Pekmez,
DEMİR EKSİKLİĞİ OLAN BİREYLERDE BESLENME ÖNERİLERİ
C vitamini içeren besinler demir emilimini artırır.( kahvaltıda portakal suyu, biberli omlet/ton balıklı bol yeşilli salata/ ızgara köfte, salata…)
Kahvaltı geçiştirilmemeli ve günlük bir yumurta tüketilmine özen gösterilmelidir. ( yumurta ile beraber çay veya kahve tüketilmemelidir.)
Çay veya kafeinli içecekler yemeklerle beraber değil ara öğünlerde açık ve limon eklenerek tüketilmelidir.
Günlük ortalama 1 tatlı kaşığı pekmez tüketilmelidir.(özellikle keçiboynuzu pekmezi)
Kuru baklagiller ve tahıllar bir arada aynı öğünde tüketilmelidir. (mercimekli bulgur pilavı…)
Haftada 2 gün kuru baklagiller tüketilmeli ve yanında C vitamini içeren bir besin olmasına özen gösterilmelidir.
Sebze yemekleri et ürünleri ile birlikte uygun yöntemlerle pişirilmelidir. (yumurtalı ıspanak, kıymalı pırasa…)
Kuru üzüm, kuru kayısı gibi kuru meyveler yüksek oranda demir içerir ve ara öğünlerde tercih edilebilir.
Kepekli ürünler tüketilmemelidir. (ekmek, un, hamur işi…)
Demir eksikliği fazla olan bireyler süt ve süt ürünleri besinleri ara öğünlerde tüketmelidir.
Demir ilacı kullanan bireylerde sıklıkla kabızlık sorunu görülmektedir. Bu sorunun önlenmesi için su ve beraberinde posalı besinlerin tüketimi artırılmalıdır.
Demir eksikliği yaşamı olumsuz etkileyebilen bir sağlık sorunudur. Belirtileri olan bireylerin ilgili uzmanlara danışması önerilir.